Słowniczek BHP

ABS
Akrylonitryl Butadien Styren (ABS) to tworzywo termoplastyczne stosowane w przemyśle w celu otrzymania produktów sztywnych, lekkich i foremnych. Tworzywo używane do wykonania skorupy hełmów przemysłowych.

AEROFRESH CONTROL
System opracowany przez Delta Plus, który za pomocą kratki wentylacyjnej umożliwia wentylowanie obuwia w okolicy sklepienia stopy i kostki.

AEROZOL
W chemii aerozol to zespół cząstek, stałych lub ciekłych, zawieszonych w środowisku gazowym. Aerozol to zawiesina drobnych cząstek (o rozmiarze koloidalnym) rozproszonych w gazie (niebezpieczeństwo zanieczyszczenia dróg oddechowych). Przykładem aerozolu jest chmura. Innymi przykładami mogą być mgła, dym lub chmura kurzu, która powstaje, gdy trzepiemy dywan.

AKOMODACJA (ODRUCH)
Soczewka oka działa tak, jak soczewka kontaktowa i dzięki odpowiedniemu mięśniowi umożliwia dostosowanie się oka do oglądania przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach. Jej niepoprawne działanie jest przyczyną dalekowzroczności. Odruch akomodacji zapewnia poprawne widzenie.

AKRYL
Włókno syntetyczne często przypominające wełnę: bardzo elastyczne (więc się nie gniecie) - bardzo lekkie - zapewnia taką samą izolację cieplną jak wełna - bardzo odporne na ścieranie i rozdzieranie. Jest termoplastyczne, posiada niewielkie zdolności absorpcyjne i bardzo szybko schnie.

ALUMINIZOWANA (PODSZEWKA)
Podszewka aluminizowana DELTALU łączy w sobie izolację termiczną i lekkość. To poliestrowa watolina na dziurkowanej folii aluminiowej (perforowanej) stanowiąca prawdziwą barierę przed zimnem i wiatrem.

AMORTYZATOR
Urządzenie do pracy na wysokości składające się z liny zawierającej element rozpraszający energię, który gwarantuje bezpieczne zatrzymanie przy upadku z wysokości w normalnych warunkach użytkowania.

ANTYELEKTROSTATYCZNOŚĆ
Właściwość produktu, która zapobiega lub ogranicza tworzenie się elektryczności statycznej. Często wymagana w środowisku przemysłowym, w którym występuje zagrożenie wyładowania elektrycznego. Produkty antyelektrostatyczne są głównie używane w środowiskach zagrożonych wybuchem takich jak: zakłady chemiczne, rafinerie, fabryki broni, kopalnie. Są również powszechnie stosowane do ochrony materiałów wrażliwych na wyładowania elektryczne np. w elektronice czy fabrykach montażu półprzewodników. Poza tym, są używane w miejscach o kontrolowanych atmosferach takich jak malarnie samochodowe, aby zapobiec emisji cząstek mogących osiadać na malowanej karoserii.

APARATY FILTRUJĄCE
Rodzaj aparatu chroniącego drogi oddechowe używanego przy ciśnieniu dodatnim (wentylacja wspomagana) lub ujemnym (wentylacja swobodna).

APRETUROWANIE
Apreturowanie to obróbka niektórych tkanin lub włókien mająca na celu nadanie im specjalnych właściwości, takich jak na przykład: ognioodporność, antyelektrostatyczność, wodoszczelność, itp.

APV
Assumed Protection Value: kompletna i precyzyjna metoda oceny poziomutłumienia dla ochronników słuchu
• Pomiary tłumienia na różnych poziomach częstotliwości (63Hz, 125Hz, 250Hz, 500Hz, 1000Hz, 2000Hz, 4000Hz i 8000Hz).
• Mean Attenuation: średnia z tłumienia obliczone dla co 16 badanej osoby
• Standard Deviation: standardowe odchylenie
• Assumed Protection: tłumienie minimalne na każdym poziomie częstotliwości.
Wynik otrzymywany jest poprzez odjęcie wartości Standard Deviation od wartości Mean Attenuation dla każdej z częstotliwości.

AQL
Skrót od “Acceptable Quality Level” (akceptowany poziom jakości). Norma ISO2859 wyznacza plan pobierania próbek do kontroli partia po partii. AQL podaje maksymalną liczbę uszkodzonych rękawic na 100.

ARAMIDY
Syntetyczne włókna termostabilne używane głównie w produktach odpornych na gorąco. Istnieją dwa typy: para-aramidy takie jak Kevlar® (odporne na przecięcie, płomienie i gorąco) i meta-aramidy takie jak Nomex® (antyelektrostatyczne, odporne na płomienie i gorąco).

ARCH SUPPORT SYSTEM
To element o anatomicznym kształcie, który usztywnia podbicie i zapewnia stopie lepszą stabilność.

ATEX
To dyrektywa europejska mająca na celu poprawę bezpieczeństwa i ochronę zdrowia pracowników narażonych na przebywanie w strefach zagrożonych wybuchem. Dyrektywa wywodzi się z:
• dyrektywy 1999/92/WE odnoszącej się do ochrony pracowników narażonych na przebywanie w środowiskach potencjalnie wybuchowych
• dyrektywy 94/9/WE odnoszącej się do urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. ŚOI nie są objęte przepisami wymienionych wyżej dyrektyw, co więcej, są wyraźnie wyłączone z dyrektywy 94/9/WE stosownym zapisem (rozdział 1, artykuł 1, punkt 4). Mogą być jednak stosowane w strefach regulowanych przepisami dyrektywy ATEX, jako części systemu ochronnego przeznaczonego do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Dyrektywa 89/686/WE dotycząca ŚOI uwzględnia zagrożenie związane z wybuchem w załączniku II, paragraf 2.6.: "ŚOI przewidziane do użytku w atmosferze zagrożonej wybuchem". ŚOI przewidziane do użytku w atmosferze zagrożonej wybuchem powinny być tak zaprojektowane i wykonane, aby nie mogły być źródłem iskry lub łuku elektrycznego spowodowanych elektrycznością statyczną lub uderzeniem i mogących spowodować zapłon
mieszanki wybuchowej.

ATŁASOWY (SPLOT)
Tkanina o splocie "atłasowym" jest błyszcząca i gładka. Dzięki gęstemu ułożeniu nitek, nie ulega tak szybkiemu zapaleniu, jak tkaniny o splocie "płóciennym". Po zastosowaniu specjalnej obróbki, typu Proban®, opóźniającej zapalenie się tkaniny, zyskuje właściwości ognioodporne i jest bardzo często stosowana do produkcji środków ochrony indywidualnej.
BARWIONA (DWOINA SKÓRZANA)
Dwoina skórzana powleczona warstwą barwnika. Jest to skóra przeznaczona do produkcji obuwia ekonomicznego, dobrej jakości i wytrzymałego.

BAWEŁNA
Naturalne włókno tekstylne wykonane z jedwabistych włókienek, które otaczają ziarna bawełny, składające się w około 94% z celulozy. Jej główne zalety to: komfort, łatwość czyszczenia i dobre właściwości chłonące.

BAZA OPTYCZNA
To stopień krzywizny soczewki. Największa krzywizna bazy optycznej wynosi 9, najmniejsza 4, najbardziej powszechna to 6.

BLOKADA KIERUNKU
Element dodawany do urządzenia samozaciskowego, który uniemożliwia zamontowanie go w niewłaściwy sposób na linie kotwiczącej.

BLUZA
Rodzaj odzieży z rękawami, zapinanej z przodu, która pokrywa klatkę piersiową do pasa lub do bioder.

BUMPER CAP
Podnosek ochronny zapobiegający przedwczesnemu zużyciu się przedniej części podeszwy.

CHLOROWANIE (RĘKAWICY)
Proces obróbki rękawicy polegający na płukaniu jej w wodzie chlorowanej celem uzyskania rękawicy niepudrowanej. Rękawica chlorowana łatwiej się zakłada (gładki kontakt) i ogranicza działanie alergizujące naturalnych protein lateksu, przenoszonych przez puder.

CHOLEWKA
Górna część buta, znajdująca się nad podeszwą, składająca się z języka,
kołnierza i obłożyny.

CPW
Całkowity Przeciek Wewnętrzny. Jest to stopień ochrony zapewniany przez maskę przeciwpyłową, wyrażany w %. Im niższa jest wartość procentowa, tym wyższy jest stopień ochrony. FFP1: 22% FFP2: 8% FFP3: 2%

CZASZA (NAUSZNIKI PRZECIWHAŁASOWE)
Element nauszników przeciwhałasowych (z pałąkiem i pianką), który powoduje wyciszenie efektów akustycznych.

CZĘSTOTLIWOŚĆ
Jednostką częstotliwości jest hertz - Hz. Słyszalne są tylko dźwięki o częstotliwości pomiędzy 20 i 20 000 Hz. Przy częstotliwości pomiędzy 20 a 200 Hz, słyszany dźwięk jest niski. Poniżej występują infradźwięki. Przy częstotliwości od 2000 do 20 000Hz, słyszany dźwięk jest wysoki. Powyżej występują ultradźwięki.

DECYBELE
Ciśnienie akustyczne, czyli natężenie lub amplituda dźwięków i hałasów, wyrażane jest w decybelach (dB) i określa stopień zagrożenia dla człowieka. Próg bezpieczeństwa został ustalony na 85 dB: powyżej tej wartości człowiek odczuwa ból i dochodzi do zmian chorobowych. Decybele są na ogół mierzone za pomocą miernika poziomu dźwięku, który przekształca sygnał akustyczny w prąd elektryczny.

DEFLEKTOR
Hełm, dzięki zaokrąglonemu kształtowi, pełni rolę deflektora, to znaczy zmienia drogę masy będącej w ruchu, nie blokując jej przez nagłe zatrzymanie, unikając tym samym gwałtownego uderzenia.

DIOPTRIA
Jednostka miary zdolności skupiającej układów optycznych służąca do określania załamania, czyli zdolności danego nośnika lub przedmiotu do odchylania promieni świetlnych. Jednostka zdolności skupiającej równa jest odwrotności odległości ogniskowej wyrażonej w metrach. Odległość ogniskowa to odległość pomiędzy soczewką lub nośnikiem, który powoduje załamanie, a punktem zbieżności promieni (miejscem, w którym się spotykają). Ludzki układ wzrokowy ma 60 dioptrii (40 rogówka i 20 soczewka oka).

DMF
Dimetyloformamid N lub N-dimetyloformamid jest popularnym rozpuszczalnikiem używanym w chemii organicznej. DMF może być substancją kancerogenną, mimo, że EPA (Environmental Protection Agency = Agencja Ochrony Środowiska) za taką jej nie uważa. Nowy, innowacyjny proces produkcji rękawic, nazywany również PU Water, wykorzystuje w 100% wodę. Nie używa się żadnych rozpuszczalników, takich jak DMF, co sprawia, że produkt jest nieszkodliwy.

DOLOMIT
To skała osadowa, węglanowa, zbudowana głównie z minerału o tej samej nazwie oraz kalcytu. Są to węglan magnezu i węglan wapnia, które tworzą kryształy izometryczne (romboedry siodełkowato wygięte do góry), czasami tabliczkowe lub słupkowe. Dolomit, jako skała osadowa, składa się z minerałów mających różne gęstości, co odgrywa dużą rolę w jej erozji. Główny składnik stanowi dolomit (między 90% a 100%) oraz kalcyt (gęstość: dolomit - 2,87, kalcyt - 2,71). Test dolomitowy, wykonywany z użyciem pyłu dolomitowego, jest badaniem dodatkowym dla półmasek filtrujących (EN149:2001 A1:2009) i gwarantuje zwiększoną trwałość poprzez lepsze parametry odporności na przenikanie.

DOPUSZCZENIE DO KONTAKTU Z ŻYWNOŚCIĄ
Materiały i wyroby nie mogą przekazywać do żywności składników w takich ilościach, które zagrażają zdrowiu ludzkiemu lub prowadzą do niedopuszczalnych zmian w jej składzie albo zmieniają jej właściwości organoleptyczne. Dyrektywa 85/572/WE przedstawia wykaz płynów modelowych do zastosowania w badaniach migracji składników materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z produktami spożywczymi:
• Produkty spożywcze płynne (pH > 4,5): płyn modelowy A;
• Produkty spożywcze kwaśne (pH ≤ 4,5): płyn modelowy B;
• Produkty spożywcze z zawartością alkoholu: płyn modelowy C;
• Produkty spożywcze tłuste: płyn modelowy D.
• Produkty spożywcze suche: płyn modelowy E.

DRAPANA
To tkanina, której jedna lub obie strony są kosmate, co uzyskuje się przez proces drapania. Czynność ta polega na przesuwaniu tkaniny na obracającym się bębnie z metalowymi kolcami. Dzięki obróbce materiał staje się grubszy, delikatniejszy i cieplejszy oraz zwiększa się jego objętość, jednak tym samym zmniejsza się jego wytrzymałość.

DRILEX®
To podszewka techniczna znajdująca się w obuwiu sportowym najwyższej klasy.
Podszewka ta składa się z 2 włókien umożliwiających pochłanianie potu oraz odprowadzanie wilgoci na zewnątrz (przeciwbakteryjna i likwidująca nieprzyjemne zapachy).

DUAL GRIP
Nazwa warstwy ściernej podeszwy zapewniającej doskonałą przyczepność na powierzchniach gładkich lub nierównych. Charakteryzuje ją rzeźba z rowkami o szerokiej powierzchni kontaktowej i centralnymi kanalikami odprowadzającymi ciecz.

DWOINA
Wewnętrzna warstwa skóry właściwej, otrzymywana w wyniku cięcia lub w wyniku innej operacji, powodującej usunięcie warstwy zewnętrznej. Odporność na ścieranie i gorąco (po obróbce THT) to główne zalety dwoiny.

DWUWARSTWOWA
(PODESZWA O ZRÓŻNICOWANYCH GĘSTOŚCIACH)
Dwuwarstwowa podeszwa o zróżnicowanych gęstościach oznacza, że podeszwa jest wykonana z 2 nakładających się warstw. Część dolna, mająca kontakt z podłożem, jest sztywniejsza, podczas gdy część górna, dużo bardziej giętka, amortyzuje uderzenia.

DYREKTYWA EUROPEJSKA
Dyrektywa jest wspólnotowym aktem prawnym przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej samodzielnie lub wspólnie z Parlamentem, w zależności od rozpatrywanej sprawy. Zobowiązuje ona Państwa członkowskie do realizacji zawartych w niej celów, w wyznaczonym terminie, ale pozostawia im wybór środków i formy, za pomocą których mają być osiągnięte.

DZIANINA
To każdy materiał wykonany z oczek lub zazębiających się pętelek, wykonany przy użyciu igieł lub haczyków. Dzianiny są rozciągliwe. Podstawowe sploty dzianin to: prążek, interlock i dżersej.

DŹWIĘK
Dźwięk jest wibracją akustyczną, ruchem cząsteczek w elastycznym środowisku, takim jak powietrze. Jedną z charakterystyk dźwięku jest jego natężenie (amplituda zmian ciśnienia wywieranego na powietrze): silne lub słabe, które wyrażane jest w decybelach (dB). Inną charakterystyką dźwięku jest jego wysokość: wysoka lub niska (liczba drgań na sekundę),która jest wyrażana w Hertzach (Hz).

DŻERSEJ (SPLOT TYP U)
Lekkie i elastyczne dzianiny, których lewa strona różni się od prawej. Bardzo często wykorzystywane są do produkcji koszulek i bielizny osobistej. Zaletami dżerseju są giętkość i komfort.

ELASTAN
Rozciągliwe włókno wykonane z syntetycznych nitek elastomerowych. Elastan jest zawsze mieszany z innymi włóknami nadając tkaninie następujące właściwości: elastyczność, giętkość i odporność na gniecenie.

ENERGIA KINETYCZNA
Energia poruszającego się przedmiotu.

ERGONOMIA
Ogół badań dotyczących metodycznej organizacji pracy i dostosowania sprzętu ochronnego do anatomicznych możliwości człowieka.

ESD
ELECTROSTATIC DISCHARGE, wyładowanie elektrostatyczne. Każdy kontaktczy fizyczne odizolowanie od siebie materiałów stałych generuje ładunek elektrostatyczny. Osoba lub noszone przez nią ubranie mogą zostać naładowane elektrostatycznie. Wyładowania elektrostatyczne mogą powodować zniszczenia, jeśli naładowana osoba lub przedmiot znajdą się w pobliżu urządzeń podatnych na działanie ESD (układy, półprzewodniki, obwody drukowane...). Norma EN61340-5-1 (Ochrona przyrządów elektronicznych przed elektrostatycznością statyczną) określa ogólne wymagania dotyczące obszarów EPA (ESD Protected Areas - strefy chronione przed wyładowaniem elektrostatycznym ESD). W zależności od konfiguracji miejsca pracy, aby móc wejść do strefy chronionej przed wyładowaniem elektrostatycznym, odzież oraz obuwie muszą przejść specjalne testy rozpraszania ładunków, określone w europejskich i amerykańskich normach. Na podstawie ich wyników produkt otrzymuje specjalne oznakowanie ESD. Inne ŚOI (rękawice, środki ochrony głowy oraz sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości) nie zostały wymienione w normie

FILTR WSTĘPNY
Cienki filtr chroniący przed pyłem (P2 lub P3) stosowany w maskach pełnotwarzowych i półmaskach, łączony z filtrami przeciwgazowymi (A/B/E/K) w celu otrzymania filtra łączonego: gazowo-pyłowego.

FLANELA
Tkanina lekko drapana, miękka i puszysta w dotyku, oryginalnie produkowana z wełny.

FLOKOWANIE (RĘKAWIC)
Proces wykończeniowy polegający na osadzaniu włókien bawełnianych. Flokowanie ogranicza pocenie dłoni oraz powoduje, że rękawica jest przyjemna i delikatna w dotyku.

FORMOWANY
Formowanie to technika polegająca na nadawaniu pożądanego kształtu przedmiotom za pomocą formy. Formowane tworzywo powinno posiadać zdolność przechodzenia ze stanu ciekłego w stan stały lub powinno być gęste, a zarazem wystarczająco zwarte, żeby można było wyciągnąć go z formy nie powodując deformacji.
Formować można różne surowce:
• Metale;
• Tworzywa sztuczne.

GARBOWANIE
Podczas garbowania nieobrobiona skóra przekształcana jest w skórę garbowaną niewykończoną, która jest zabezpieczona przed gniciem, ma stały skład chemiczny oraz nadaje się do dalszej obróbki wykończeniowej. Występują różne rodzaje garbowania:
• Garbowanie roślinne (garbniki naturalne pochodzące z roślin);
• Garbowanie mineralne (głównie w solach chromowych);
• Garbowanie mieszane (garbowanie roślinne z powtórnym garbowaniem w chromie).

HACCP
Hazard Analysis Critical Control Point to metoda kontrolowania jakości w przemyśle spożywczym, która pozwala na:
• rozpoznanie i analizę zagrożeń związanych z różnymi etapami produkcji żywności;
• zdefiniowanie środków niezbędnych do zapobiegania zagrożeń;
• upewnienie się, że środki te zostały wdrożone w sposób rzeczywisty i skuteczny.
Jest to systematyczne i racjonalne podejście do kontrolowania zagrożeń mikrobiologicznych, fizycznych i chemicznych w sektorze spożywczym.

HEŁM LEKKI
Przemysłowy hełm lekki (norma EN812) jest ŚOI powszechnie stosowanym w przemyśle, szczególnie do pracy wewnątrz, do ochrony głowy przed uderzeniami o sztywne powierzchnie, które mogłyby powodować urazy powierzchniowe. Nie może być używany zamiast hełmu budowlanego, w miejscach, w których zaleca się noszenie hełmu zgodnego z normą EN397.

HML
High Medium Low (Wysoka, Średnia, Niska): 3 poziomy pomiaru częstotliwości.

HYDROFILOWY
Tkanina hydrofilowa składa się z surowców chłonących wodę (np.: bawełna, wełna, itp.).

HYDROFOBOWY
Tkanina hydrofobowa składa się z surowców, które nie chłoną wody (np.: poliamid, akryl, poliester, itp.).

IMPULSYWNY
Hałas, którego poziom dźwiękowy znacznie wzrasta w sposób nagły.

INTERLOCK (SPLOT TYPU)
Podstawowy splot dzianiny, mający taki sam wygląd na obu stronach. Interlock charakteryzuje się dobrą stabilnością wymiarową oraz dość dobrą odpornością na prucie. Jest powszechnie stosowany w produkcji odzieży sportowej.

JEDNOSTKI MIARY (NITKI)
Tex, Decytex (Dtex), Denier (D) lub Numer metryczny (Nm) są jednostkami miary nitek, które umożliwiają sklasyfikowanie ich pod względem grubości, co znane jest również pod nazwą "gramatura".

KAUCZUK
Elastomer syntetyczny produkowany z ropy naftowej, posiadający właściwości elastyczne i wytrzymałościowe. Zaletą tego materiału są jego właściwości mechaniczne, czego przejawem jest dobra przyczepność, wysoka odporność na ścieranie, ciepło kontaktowe, oleje i smary.

KAUSZA
Element mocowany wewnątrz pętli końcowej w celu zapobiegania zużyciu w wyniku tarcia.

KEVLAR®
Włókno para-aramidowe wytwarzane przez DuPont z Nemours. Łączy lekkość i wytrzymałość. Przy takim samym ciężarze, Kevlar® jest pięć razy bardziej wytrzymały niż stal. Jego właściwości: wysoka wytrzymałość na przecięcie, ulega zwęgleniu w temperaturze między 425°C i 475°C, nie topi się, jest samogasnący, stabilny wymiarowo i chemicznie oraz zmienia kolor pod wpływem działania promieni UV.

KLAMRA NOSOWA
Elastyczny element umieszczony w górnej części półmasek jednorazowych (na nosie) w celu dopasowania części twarzowej do kształtu twarzy użytkownika.

KLASA OPTYCZNA
Parametr, który wyznacza jakość optyczną soczewek. Istnieją 3 klasy jakości optycznej. Pierwsza odpowiada najlepszej jakości i jest zalecana przy ciągłym noszeniu okularów. Klasa 2 przeznaczona jest do okresowego noszenia okularów, natomiast klasa 3 jedynie do bardzo krótkiego.

KONTROLA
ŚOI kategorii III muszą być poddane obowiązkowej kontroli przynajmniej raz w roku, aby upewnić się o ich prawidłowym funkcjonowaniu. Kontrola jest również wymagana, jeśli ma miejsce upadek z wysokości.

KOPYTO
Jest podstawą wszelkich planów obuwia, od której zależy wygląd ogólny i dopasowanie do stopy. Kopyto wykonane z drewna służy do stworzenia planu, a kopyto z plastiku do produkcji obuwia. Długość stopy, obwód przy stawie, szerokość stopy i wysokość podbicia to parametry określające rozmiar obuwia oraz służące do wykonania kopyta.

KRĘTLIK OBROTOWY
Element często dodawany do łącznika lub urządzenia chroniącego przed upadkiem, umożliwiający niezależny ruch obrotowy dwóch elementów.

KRUPON (SKÓRA)
Część odpowiadająca części zada zwierzęcia na dole skóry (lica).

KURTKA
Kurtka zgodnie z definicją jest krótsza niż płaszcz, dłuższa niż bluza i jest nieprzemakalna.

LABORATORIUM NOTYFIKOWANE LUB JEDNOSTKA NOTYFIKOWANA
W ramach dyrektywy 89/686/WE laboratorium notyfikowane to laboratorium, które upoważnione jest do: prowadzenia badań nad Środkami Ochrony Indywidualnej, przeprowadzania badania typu CE (artykuł 10), sprawdzania systemu gwarancji jakości CE produktu finalnego (artykuł 11a), sprawdzania systemu zapewniania jakości CE przy produkcji nadzorowanej (artykuł 11b). Laboratorium notyfikowane kontrolowane jest przez upoważnione władze państw członkowskich oraz zarejestrowane jest w dzienniku urzędowym Unii Europejskiej.

LAMINAT
Laminat jest połączeniem kilku warstw tkaniny, dzianiny lub włókniny (poprzez klejenie lub zgrzewanie) w celu poprawienia jej parametrów. Laminat dwuwarstwowy to materiał laminowany składający się z 2 warstw, gdzie warstwa z włókna wodoodpornego zazwyczaj znajduje się na zewnątrz. Wewnętrzna warstwa jest zazwyczaj grubsza i bardziej miękka celem nadania większego komfortu. Laminat trójwarstwowy to materiał laminowany składający się z 3 warstw: na zewnątrz znajduje się warstwa wodoodporna, wewnątrz warstwa komfortowa, a pomiędzy nimi jest membrana wodoodporno-oddychająca.

LATEKS NATURALNY
To poliizopren naturalny pochodzący z kauczukowca brazylijskiego. Należy do rodziny elastomerów, dlatego jest elastyczny, giętki i wytrzymały. Posiada również właściwość nieprzepuszczania wody oraz odporność na detergenty i niektóre alkohole.

LICO
Część zewnętrzna skóry właściwej, która nie została poddana żadnej obróbce mechanicznej. Jest to najbardziej giętka i odporna część skóry.

LINA
Termin ogólny, lina może być wykonana ze sznurka z włókien syntetycznych, z kabla metalowego, z taśmy lub łańcucha. Długość liny nie może przekraczać 2 m.

LUSTRZANE
Obróbka powierzchni soczewek, która nadaje im wygląd lustrzany i pozwala na zmniejszenie zmęczenia oczu wystawionych na działanie intensywnego światła oraz ograniczenie występowania bólu głowy związanego z silną ekspozycją. Tego typu soczewki nie mogą być dodatkowo poddane obróbce zabezpieczającej przed parowaniem. Soczewki poddane takiej obróbce mogą mieć kolor złoty lub inny.

ŁĄCZENIE
Obróbka końcówki liny lub liny stalowej skręcanej mająca na celu otrzymanie pętli.

ŁĄCZNIK
Element łączący. Łącznikiem może być zatrzaśnik lub hak.

ŁUK ELEKTRYCZNY
Łuk elektryczny to widoczny prąd elektryczny w nieprzewodzących nośnikach (gaz, powietrze, próżnia, itp.). Łuk powstaje w wyniku jonizacji nieprzewodzącego materiału, do której dochodzi łatwiej, jeśli powierzchnie przewodzące znajdują się blisko siebie. Pozycja łuku elektrycznego jest stabilna: kiedy znajdzie najkrótszą drogę, pozostaje tam (zasada minimalnej energii). Cała trudność w spawaniu łukiem sprowadza się do prowadzenia łuku ciągłym ruchem tak, aby utrzymywał pożądaną formę pomimo tego, że powierzchnią emitującą (lub rzadziej powierzchnią odbierającą) jest czasami kąt ostry. Spawanie łukiem elektrycznym wytwarza ogromne ilości miejscowego ciepła powodując stopienie materiałów i powstawanie spoin, które pozostają bardzo mocne po ochłodzeniu.

MIKROFIBRA
Lekkie, bardzo cienkie, miękkie, syntetyczne włókno tekstylne, delikatne w dotyku, o wyglądzie przypominającym skórkę brzoskwini.

MOCOWANE NA GORĄCO (SZWY)
Szwy pokryte z jednej strony paskiem tkaniny, odpowiadającym tkaninie użytej na ubranie, i zgrzane na gorąco w celu zapewnienia lepszej ochrony i szczelności.

MOLTON
Miękka i gruba tkanina, drapana po obu stronach.

MONTAŻ
Montaż to etap polegający na łączeniu cholewki buta z podpodeszwą. Etap produkcji następuje wówczas, gdy całość łączona jest z podeszwą wewnętrzną i zewnętrzną.

NA WKŁADZIE (RĘKAWICE)
Na zanurzaną formę ubierana jest (lub nie: wtedy mamy do czynienia z rękawicami bez wkładu) rękawica z dzianiny bawełnianej: dżerseju lub interlock. Rękawica na wkładzie zapewnia lepszą ochronę mechaniczną, niż rękawica bez wkładu.

NADAWANIE WŁAŚCIWOŚCI OGNIOODPORNYCH
Obróbka surowców włókienniczych za pomocą substancji niepalnych w celu zmniejszenia ryzyka zapalenia się lub spowolnienia rozprzestrzeniania się płomienia.

NADOKULARY
Okulary ochronne przeznaczone do noszenia na zwykłych okularach korekcyjnych.

NANOMETR
Jednostka miary (1 milionowa mm), która pozwala określić długość fali świetlnej. W 1865 Maxwell dowiódł, że światło jest falą elektromagnetyczną, której pole mierzy się w nanometrach, z widmem widzialnym i niewidzialnym. Długość fali decyduje o kolorze światła. Oko ludzkie jest wrażliwe tylko na fale o długości od 400 do 700 nm.

NARAMIENNIK
Naramienniki to elementy wykonane z tkaniny noszone wokół ramienia. Naramienniki wykonane z tkaniny w kolorze fluorescencyjnym sprawiają, że osoba jest lepiej widoczna. Uwaga, to nie są środki ochrony indywidualnej.

NBR (NITRYL)
To rodzaj nitrylu: lateks akrylonitrylowy butadien (NBR).

NDS
Najwyższe Dopuszczalne Stężenie. Stężenie mierzone w mg/m³ lub ppm, w ciągu przeciętnego dnia pracy (8 godzin), odnoszące się do ryzyka zatrucia.

NDSCh
Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Chwilowe. Stężenie mierzone w mg/m³ lub w ppm w maksymalnym czasie wynoszącym 15 min, którego nie należy przekraczać.

NEOPREN
To lateks syntetyczny otrzymywany poprzez polimeryzacje związku zawierającego chlor: polichloropren. Neopren posiada takie same właściwości jak lateks, to znaczy jest nieprzepuszczalny, elastyczny, odporny na alkohole i detergenty. Zapewnia doskonałą ochronę przed środkami chemicznymi, smarami, węglowodorami i ma dobrą odporność na gorąco.

NIEBIESKIE (ŚWIATŁO)
Światło szkodliwe, emitowane w spektrum między 380 i ponad 500 nanometrów. Przykłady: intensywne światło słoneczne, światło używane do osadzania plomb u dentysty, itp.

NIESZKODLIWOŚĆ
Nieszkodliwość danego produktu jest bardzo ważna, ponieważ gwarantuje, że produkt nie zawiera składników mogących wywoływać alergie u osób wrażliwych. Nieszkodliwość jest jednym z wymagań ogólnych norm (EN340 odnośnie odzieży ochronnej oraz EN420 odnośnie rękawic). Zazwyczaj badane są: pH surowców, zawartość chromu VI w skórach, emisja niklu w przypadku materiałów metalowych, barwniki azowe i trwałość barwienia.

NIEULEGAJĄCA GNICIU (SKÓRA)
W wyniku procesu garbowania skóra zostaje zabezpieczona przed gniciem.

NIEUTWARDZONA (POWIERZCHNIA)
Powierzchnia niejednolita, wyboista.

NITRYL
To lateks syntetyczny. Dzięki wulkanizacji zyskuje właściwości zbliżone do właściwości lateksu naturalnego, takie jak: nieprzepuszczalność, elastyczność, odporność na alkohole i detergenty. Wulkanizacja nadaje mu również inne zalety: odporność na ścieranie, doskonałe właściwości wytrzymałościowe w środowisku zaolejonym i tłustym oraz dobrą odporność na działanie środków chemicznych.

NUBUK (SKÓRA)
Skóra licowa, której wierzch został wypolerowany, dzięki czemu posiada jedwabisty i aksamitny wygląd.

NWO
Nominalny Wskaźnik Ochrony. Wzór, za pomocą którego można zdefiniować poziom ochrony zapewnionej dzięki noszeniu maski chroniącej drogi oddechowe w warunkach badań zgodnych z normą: NWO = 100 / CPW (%). Maksymalny czas ekspozycji przy danym stężeniu odpowiada: NWO x NDS.

NYLON
Znak towarowy zarejestrowany przez firmę DuPont z Nemours. Jest to poliamid.

OBRZUCENIE (SZEW)
Szew wykonany ściegiem na okrętkę, polegający na skrzyżowaniu trzech
nici wokół dwóch brzegów tkaniny, które mają być połączone.

OBSZYTY (SZEW)
Szew, na który nakładany i przyszywany jest pasek tkaniny, z której wykonane jest ubranie w celu zapewnienia lepszej szczelności.

OCTAN
Jest to włókno otrzymywane w wyniku działania sztucznych żywic na celulozę. Charakteryzuje się: niewielkim ciężarem, doskonałą jakością optyczną, stabilnością przy wysokiej temperaturze oraz dobrą odpornością na działanie większości środków chemicznych. Słabymi punktami włókna octanowego są: niska odporność na ścieranie i na zarysowania, możliwość zapalenia się w pobliżu źródła ciepła o temperaturze ponad 100°C.

ODBLASKOWA (TAŚMA)
Taśmy odblaskowe to taśmy umieszczane na odzieży ostrzegawczej. 3M Scotchlite™ stosuje 2 rodzaje technologii: folie mikrorastrowe (lepszy kontrast, sztywność dostosowana do niektórych rodzajów odzieży) i mikrogranulki (odporność przy praniu, duża elastyczność) oraz oferuje wiele rodzajów różnych taśm (jak na przykład naszywane lub zgrzewane). Materiały odblaskowe odbijają światło w dzień jak i w nocy.

ODPORNOŚĆ NA ZAPAROWANIE (AB)
Powierzchniowa obróbka soczewek polegająca na zanurzeniu soczewek w cieczy, co zapobiega formowaniu się pary. Tego typu obróbki nie stosuje się do soczewek odblaskowych.

ODPORNOŚĆ NA ZARYSOWANIE (AR)
Powierzchniowa obróbka soczewek mająca na celu uniknięcie powierzchniowych zarysowań. Polega na zanurzaniu soczewki w roztworze na bazie silikonu. Nie pozostawia żadnego odcienia na soczewkach i nie zmienia obrazu.

ODWRÓCONE LICO
Użycie wewnętrznej warstwy lica nadaje znaczną giętkość i znacząco poprawia odporność na ścieranie. Obróbka wodoszczelna zastosowana na odwróconym licu jest 10 razy bardziej skuteczna, niż na samym licu.

OGRANICZAJĄCY (SYSTEM)
System służący do przytwierdzenia osoby w punkcie mocowania w taki sposób, by zapobiec upadkowi z wysokości.

OGRODNICZKI
Ogrodniczki to rodzaj odzieży roboczej, która składa się ze spodni na szelkach i części pokrywającej pierś.

OLEJO- I WODOUSZCZELNIANIE
Obróbka skóry za pomocą olejów mineralnych, syntetycznych lub żywic fluorowanych, mająca na celu nadanie jej odporności na przenikanie wody i/lub oleju. Dzięki tej obróbce skóra zyskuje lepsze właściwości mechaniczne na ścieranie oraz zwiększa się komfort rękawicy (giętkość), co wiąże się z większą wygodą użytkowania i dłuższą żywotnością.

OPARY
Drobne cząstki zawieszone w powietrzu (aerozole).

OPARY WODNE
Drobne krople wytwarzane podczas rozpylania.

OSNOWA
To pionowe nitki tkaniny, tkane przeciwnie do nitek poziomych wątku.

OXFORD
Tkanina o splocie płóciennym wykonana z grubych nitek o błyszczącym wykończeniu, podobna do splotu Oxford w koszulach bawełnianych.

PAŁĄK
Element nauszników przeciwhałasowych (z czaszami i pianką), który zapewnia właściwy nacisk nauszników na uszy.

PANOFLEX®
Zintegrowane strefy zginania w podeszwie mające na celu poprawienie jej giętkości.

PANOSHOCK®
Innowacja Delty Plus: kauczukowy, sprężysty element, który pochłania i redukuje fale uderzeniowe na kręgosłup.

PASEK PODBRÓDKOWY
Element, który zabezpiecza hełm przed zsunięciem się z głowy użytkownika. Może być prosty lub z osłoną podbródka, z 2 lub 4 punktami zaczepienia. Pasek z 4 punktami zaczepienia stosuje się w hełmach przeznaczonych do pracy na wysokości.

PHYLON®
Phylon® jest tworzywem syntetycznym, elastycznym, bardzo lekkim i amortyzującym, stosowanym w obuwiu do joggingu przez wszystkich wiodących producentów obuwia sportowego. Jest to uformowana i sprężysta wkładka EVA (Etylen Winyl Octan).

PIANKA
Element nauszników przeciwhałasowych (z pałąkiem i czaszami), który tłumi hałas i zapewnia komfort.

PIKA (OCZKO)
Dziany materiał o wypukłej wytłaczanej strukturze.

PIKOWANA (PODSZEWKA)
Podszewka izolująca wykonana przez nakładanie materiałów i łączenie ich za pomocą szwów dekoracyjnych (wata + podszewka).

PIKOWANIE
Jest to etap, podczas którego łączone są różne części cholewki, kołnierz, przyszwa, obłożyny, wstawki.

PLATEROWANIE
Sposób formowania oczek dzianiny, mający na celu otrzymanie dwóch różnych stron tkaniny, każdej z innym rodzajem przędzy. Platerowanie pozwala połączyć dwie zalety: komfort użytkowania i odporność.

PŁÓCIENNY (SPLOT)
Splot płócienny jest podstawowym splotem tkackim. Charakteryzuje go odwrotne i zamienne ułożenie nitek osnowy na nitkach wątku. W rezultacie nie widać żadnej różnicy między prawą a lewą stroną tkaniny. Tkanina o takim rodzaju splotu jest szczególnie odporna na ścieranie i łatwo można ją zaimpregnować.

PŁYTKA GRZBIETOWA
Element uprzęży umożliwiający skrzyżowanie taśm na plecach i umieszczenie na właściwej wysokości łącznika grzbietowego.

PODCZERWIEŃ
Promieniowanie podczerwone (IR) jest promieniowaniem elektromagnetycznym, którego długość fali jest większa niż długość światła widocznego, ale mniejsza niż długość mikrofal. Promieniowania podczerwone są często dzielone na IR bliskie (0,7-5 μm), IR średnie (5-30 μm) oraz IR dalekie (30-1 000 μm).

PODDŹWIĘKI
Dźwięki o bardzo niskiej częstotliwości, które nie są odbierane przez człowieka (< 20 Hz).
Przeciętne ucho ludzkie odbiera dźwięki tylko w pewnym zakresie częstotliwości, mieszczącym się w przedziale od 30 Hz (poniżej tej wartości dźwięki są klasyfikowane jako poddźwięki) do 15 kHz (powyżej tej wartości dźwięki są klasyfikowane jako ultradźwięki). Niektórzy fizjolodzy rozszerzają granice tego zakresu od 20 Hz do 20 kHz.

PODESZWA
Podeszwa jest spodnią częścią obuwia, która ma kontakt z podłożem. W obuwiu ochronnym podeszwa właściwa może się składać z kilku warstw. Materiały używane do ich wykonania, nadania im kształtu oraz proces produkcyjny gwarantują osiągnięcie pożądanych właściwości ergonomicznych, takich jak: przyczepność, antypoślizgowość, bezpieczeństwo i komfort noszenia.

PODNOSEK (ZABEZPIECZAJĄCY)
Element ze stali, aluminium lub kompozytu chroniący przed uderzeniem i zmiażdżeniem palców stóp. W celu sprawdzenia wytrzymałości przeprowadza się dwa testy: z użyciem siły uderzenia równej 100 dżuli oraz 200 dżuli. Poza tym badane są: odporność na korozję (podnosek metalowy), na działanie ciepła, na węglowodory oraz na zimno dla podnosków z kompozytu.

PODPODESZWA
Podeszwa, która znajduje się w środku buta i ma kontakt ze spodem stopy.

PODSZEWKA
To część, która ma kontakt ze stopą. Najczęściej jest wykonana ze skóry lub z tkaniny. Dzięki podszewce but lepiej leży na nodze, a ona sama działa jak druga skóra, zapewniając dodatkowy komfort.

POLAR
Oczko drapane na jednej lub obu stronach o wyglądzie równie miękkim jak aksamit. Polar zapewnia niezrównany komfort dzięki swojej lekkości, delikatności, właściwościom oddychającym i rozciągliwości. Ponieważ polar nie chroni przed wiatrem, opracowano połączenia polaru z mikroporowatymi membranami.

POLIAMID
Włókno syntetyczne odporne na rozciąganie i ścieranie. To włókno elastyczne, które wraca do swojego oryginalnego kształtu po deformacji. Wysycha szybko, ponieważ pochłania niewiele wody. Jest odporne na insekty (szczególnie na roztocza).

POLIESTER
Włókno syntetyczne posiadające wiele zalet zbliżonych do zalet poliamidów: odporność na rozciąganie i tarcie, dobra elastyczność, trwałość barwienia, łatwość konserwacji, wysoka odporność na ścieranie, odporność na kwasy, zasady i rozpuszczalniki oraz na gorąco. Poliester nie gniecie się. Można go łączyć z wełną i bawełną, co łagodzi jego niezdolność do pochłaniania potu, szorstką strukturę i tendencję do mechacenia.

POLIETYLEN (PE)
Polimer otrzymywany na drodze polimeryzacji cząsteczek etylenu. Jest to materiał o dużej odporności chemicznej i dużej stabilności, który łatwo poddaje się recyklingowi. Polietyleny (PE) klasyfikuje się ze względu na gęstość:
• LDPE (low density - niska gęstość) to giętki plastik używany np. do produkcji więźb hełmów;
• HDPE (high density - wysoka gęstość) to twardy plastik używany np. do produkcji skorup hełmów. Włókno HSPE (high strength - wysoka wytrzymałość) posiada dobre parametry mechaniczne, szczególnie w odniesieniu do przecięcia tak jak np. włókno TAEKI®.

POLIMER
Polimer to nazwa łańcucha cząsteczek. Polimer może być naturalny lub chemiczny.
Operacja polimeryzacji to proces produkcji polimeru przez uszeregowanie małych cząsteczek (monomerów) w złożony łańcuch cząsteczkowy o wielokrotnym ciężarze (masie) cząsteczkowym.

POLIMERYZACJA
Proces chemiczny, w trakcie którego żywice lub tworzywa plastyczne są łączone z tekstyliami pod wpływem ciepła w celu otrzymania tkaniny powlekanej.

POLIPROPYLEN (PP)
Należy do włókien poliolefinowych, strukturalnie bardzo podobny do polietylenu. Polipropylen może być używany jako plastik (hełmy) lub jako włókno (tkaniny lub włókniny). Tworzywo to jest odporne na tarcie (ścieranie) i rozciąganie, odporne na smary oraz proste w recyklingu. Topnieje w temperaturze 160°C.

POLIURETAN (PU)
Poliuretan jest polimerem, przekształcanym w syntetyczną żywicę lub piankę, używane do wytwarzania mas powlekających, w niektórych membranach i w produkcji włókien elastanu (Lycra®). Poliuretan jest głównie stosowany do powlekania sprawiając, że tkanina staje się wodoodporna. Odzież powlekana poliuretanem ma często właściwości oddychające i stanowi bardzo dobrą alternatywę dla dużo droższych produktów wodoszczelnych i oddychających. Poliuretan posiada bardzo wysoką odporność mechaniczną (zużycie, ścieranie, rozdzieranie i mikro przecięcia).

POLIWĘGLAN (PC)
Poliwęglan jest polimerem (tworzywo sztuczne), który posiada doskonałe właściwości mechaniczne i odporność termiczną, pozwalającą na wykorzystanie go w temperaturze do 120°C. Dzięki optymalnej odporności na uderzenie, znajduje on zastosowanie w wielu sektorach. Poliwęglan zatrzymuje 99,9% promieni UV o długości fali od 0 do 380 nm. Obróbka UV400 zwiększa ochronę do 400 nm oraz pochłaniania część niebieskiego widma światła. Brak odporności na działanie środków chemicznych i promieni ultrafioletowych ograniczają jednak zastosowanie poliwęglanu.

POLO
Koszulka sportowa z wywiniętym kołnierzykiem, wykonana z dżerseju.

PONGEE
Materiał o gładkim, świecącym wykończeniu.

POPARZENIE ŁUKIEM ELEKTRYCZNYM
To poparzenie elektryczne, podczas którego nie następuje przejście prądu przez ciało. Przy niskim napięciu, w następstwie działania łuku elektrycznego, rany skórne są powierzchniowe i dotyczą głównie twarzy i rąk. Ochronę przed poparzeniem łukiem elektrycznym zapewnia poliwęglan o grubości >1,4 mm. Najlepszą ochroną jest osłona twarzy.

POPELINA
Mocna tkanina bawełniana o splocie płóciennym używana głównie w produkcji koszul.

POTNIK
Pasek przeciwpotowy umieszczany na więźbie hełmu, mający kontakt z czołem. Potniki mogą być wykonane z gąbki nylonowej lub z nomazu.

POWŁOKA
Powlekanie jest czynnością polegającą na pokrywaniu powierzchni tkaniny lub skóry warstwą środka chemicznego w celu nadania jej odporności chemicznej, poprawienia odporności mechanicznej oraz szczelności. Do powlekania stosuje się głównie polichlorek winylu (PVC), poliuretan (PU), ale również elastomery naturalne (lateks) lub syntetyczne (nitryl, neopren). Powłoka ma różnorodne zastosowania, od brezentu przez imitację skóry po impregnowanie odzieży ochronnej.

PRĄŻEK
Dzianiny typu 1x1 / 2x1 / 2x2 (liczba kolumn wypukłych i liczba kolumn wklęsłych na stronie przedniej), z których można wykonać dzianiny bardzo elastyczne i dwustronne. Swoje zastosowanie znajdują głównie w produkcji swetrów, ściągaczy, pończoch i bielizny.

PRODUKTY EKOLOGICZNE
Delta Plus wytwarza produkty ekologiczne, których negatywny wpływ na środowisko jest ograniczony do minimum. Oznacza to, że przez cały okres żywotności produktu zużycie energii zostaje zmniejszone, a sprawami priorytetowymi stają się użycie surowców naturalnych, takich jak bawełna organiczna oraz ograniczenie zużycia opakowań.

PRZENIKANIE
Mimo, że rękawica jest właściwie wykonana i nie jest porowata, środek chemiczny może stopniowo przeniknąć przez nią i dotrzeć do skóry. Norma EN374 określa sposób badania tego parametru: mierzony jest czas (w minutach), jaki substancja chemiczna potrzebuje na wchłonięcie się w materiał ochronny (1mg/m2) oraz całkowite przeniknięcie.

PRZENOŚNIK OKRĘŻNY (DO WTRYSKU)
To maszyna, która składa się z kilku stanowisk do wykonywania wtrysku (12 18 24 30 36) służąca do produkcji podeszew.

PRZEPLOT
W dziewiarstwie, sposób zazębiania się oczek jest nazywany przeplotem. Trzy podstawowe przeploty dziewiarskie to dżersej, interlock i prążek.

PRZERYWANY
Hałas, którego wahania spadają wielokrotnie do poziomu otoczenia.

PRZESTRZEŃ ZAMKNIĘTA
Przestrzeń zamknięta to miejsce, w którym naturalna wymiana powietrza wewnętrznego z powietrzem zewnętrznym jest ograniczona, co może być przyczyną uduszenia, zatrucia, zapalenia lub wybuchu. Na przykład: studnie, zbiorniki, kanały, rowy, kolektory, komory... W takiej przestrzeni ryzyko jest zwiększone przez występowanie różnorodnych gazów lub spalin.

PRZYSZWA
Część przednia obuwia znajdująca się na podbiciu i na bokach.

PU WATER (PRODUKCJA)
Innowacyjny proces produkcji rękawic powlekanych PU, w 100% na bazie wody. Do połączenia poliuretanu (PU) z wkładem nie stosuje się żadnego rozpuszczalnika, takiego jak DMF. Technologia ta nie tylko zmniejsza negatywny wpływ produkcji na środowisko, ale również zmniejsza ilość powłoki przedostającej się do wnętrza rękawicy. Dzięki temu wkład pozostaje bardziej delikatny i wygodny, a rękawica ogranicza pocenie i gromadzenie ciepła.

PUDROWANA (RĘKAWICA)
Proces wykończeniowy polegający na zasypaniu pudrem (zazwyczaj skrobią kukurydzianą). Sprawia, że rękawica jest przyjemna w dotyku i miękka, a także ogranicza pocenie. W przypadku rękawic jednorazowych, pudrowanie ułatwia ich zakładanie i zdejmowanie.

PUNKT KOTWICZENIA
Element, do którego może być przymocowany system chroniący przed upadkiem z wysokości.

PUNKT ZACZEPOWY
• Tylny Punkt połączenia urządzenia chroniącego przed upadkiem z wysokości z szelkami bezpieczeństwa.
• Przedni Punkt połączenia systemu podtrzymującego przy pracy. Punkt połączenia urządzenia chroniącego przed upadkiem z wysokości z szelkami bezpieczeństwa.
• Boczny Punkt połączenia z systemem do pracy w ograniczonym obszarze lub systemem do pracy w podparciu.
• Brzuszny Punkt połączenia z systemem powstrzymywania spadania lub z systemem ustalającym pozycję podczas pracy.

PVC
Polichlorek winylu jest polimerem zazwyczaj rozpoznawanym przez swój skrót PVC (z angielskiego - polyvinyl chloride). PVC jest odporny na wiele rozpuszczalników, kwasów i środków chemicznych (zwłaszcza na węglowodory). Tkaniny powlekane PVC stanowią prawdziwą barierę przed złymi warunkami atmosferycznymi. Należy je nosić jedynie przez ograniczony czas zależnie od temperatury panującej w miejscu pracy.

PYŁY
Stałe cząstki zawieszone w powietrzu.

RAGLANOWY (RĘKAW)
Rękaw przyszywany po skosie, od karku do pachy. Nie ma szwów na ramieniu ani pod pachą, co zapewnia większą swobodę ruchów.

REGULACJA NA ZĘBATKĘ
System regulacji dopasowania hełmu ochronnego za pomocą zębatki (którą się naciska i przekręca).

REGULACJA PŁYNNA
System regulacji dopasowania hełmu budowlanego za pomocą przesuwanego, plastikowego paska. System ten różni się od systemu regulacji na zębatkę.

RIPSTOP
Ripstop to splot płócienny, rozpoznawalny ze względu na wypukłą kratkę (wykonaną z grubszych nici), który zapobiega dalszemu rozdzieraniu się materiału równocześnie zmniejszając wagę tkaniny.

ROZMIAR OBUWIA
Miary obuwia są określane głównie na podstawie długości i szerokości stopy, mierzonej w obwodzie stawu palców (szerokość palca). Dodatkowe parametry pomiarowe, takie jak wysokość podbicia, określają różne rozmiary. Na świecie istnieją trzy główne rodzaje miar:
• miara francuska (od 17 do 48);
• miara angielska (od 1 do 13 stóp);
• miara amerykańska (odpowiednik miary angielskiej + 0,5).

ROZMIAR ŚCIEGU
Jest to szerokość oczka. Odpowiada liczbie igieł przypadających na 1 cal angielski (2,54 cm). Na przykład: rozmiar 7 odpowiada 7 igłom na 1 cal. Im większy jest rozmiar ściegu, tym drobniejsze jest oczko. Występują następujące rozmiary ściegu 7, 10, 13, 14.

ROZPUSZCZALNIK (POWŁOKA BEZ ROZPUSZCZALNIKA)
Rozpuszczalnik jest płynem o właściwościach rozpuszczających i rozcieńczających inne substancje bez zmieniania ich składu chemicznego i bez zmieniania samego siebie. Innowacyjny proces produkcji, zwany również PU Water, przebiega w 100% na bazie wody. Nie używa się żadnych rozpuszczalników, takich jak DMF, żeby połączyć poliuretan (PU) z wkładem.

SAMOPRUJĄCY (SYSTEM)
Mechanizm w paskach podbródkowych, zapewniający ich prawidłowe działanie. Według normy EN397: system powinien zostać aktywowany przez siłę > 150N a < 250N.

SERŻA (RODZAJ SPLOTU)
Serża to tkanina o splocie diagonalnym charakteryzująca się prążkami (efekt ukośnej wypukłości) znajdującymi się na prawej stronie tkaniny, lewa strona jest inna. Splot «diagonalny» jest odporny na zużycie i rozciąganie.

SILIKON (RĘKAWICA BEZ SILIKONU)
Silikony to polimery na bazie krzemu. Znajdujemy je prawie wszędzie w życiu codziennym w postaci kitów, klejów, spoin, dodatków do proszków zapobiegających pienieniu, kosmetyków, sprzętu medycznego, izolacji kabli elektrycznych, smarów o wysokich parametrach, itp. Rękawica pozbawiona silikonu ma znaczną przewagę w gałęziach przemysłu wymagających całkowitego braku silikonu w procesie produkcji lub montażu, np. w przemyśle samochodowym, aby mieć pewność niepozostawiania śladów na lakierze.

SIŁA UPADKU
Jest to siła działająca na ciało w momencie zatrzymania upadku wyrażona w daN (dekaniutonach).
SKORUPA (HEŁM OCHRONNY)
Skorupa jest jednym z elementów hełmu ochronnego (część zewnętrzna). Ma za zadanie ograniczenie uszkodzeń spowodowanych uderzeniem (zmiażdżeniem i przebiciem). Jest produkowana głównie przez wtrysk z dwóch rodzajów surowca:
• HDPE (High Density Polyethylene - polietylen wysokiej gęstości), wydajny surowiec, najbardziej ekonomiczny i najczęściej stosowany.
• ABS (Acrylonitrile Butadiene Styrene - akrylonitryl-butadien-styren), surowiec bardziej sztywny.

SKOS
To użycie kawałka tkaniny w poprzek (pod kątem 45°) celem otrzymania elastycznej, odkształcalnej części. Przykłady zastosowania: taśmy lub paski stosowane do wykończenia zaokrąglonych kształtów (obrzeże mankietu, wewnętrzny pasek spodni, itp.).

SKÓRA WŁAŚCIWA
Skóra zwierzęcia składa się z dwóch warstw: lica (zewnętrzna warstwa skóry właściwej) i dwoiny (wewnętrzna warstwa skóry właściwej). W wyniku procesu garbowania skóra właściwa jest przekształcana w skórę przemysłową.

SNR
Single Number Rating: często stosowana, choć mało precyzyjna metoda pomiaru (pomiar decybeli bez uwzględniania częstotliwości).

SOFTSHELL
Materiały softshell to materiały hybrydowe. Znajdują się pomiędzy warstwą polaru a wiatrówką, łączą kilka zalet: zatrzymują ciepło, odprowadzająwilgoć i stanowią barierę przed czynnikami zewnętrznymi, głównie wiatrem i drobnym deszczem. Materiał ten może być laminowany celem podniesienia jego parametrów (oddychalności i wodoszczelności).

SPLOT
Metoda przeplatania się nitek osnowy i wątku w materiałach tkanych. Każdy splot ma swoje właściwości estetyczne i mechaniczne. Główne sploty tkanin to: płócienny, skośny i atłasowy. Trzy podstawowe sploty dzianin to: dżersej, interlock, prążek. W przypadku dzianin metoda przeplatania się oczek jest nazywana przeplotem.

SPOŻYWCZA (PODESZWA)
Podeszwa biała lub w jasnym kolorze, żeby nie zostawiać śladów na podłożu; jest to podeszwa antypoślizgowa, ponieważ jest używana na bardzo śliskich powierzchniach.

STAL
Stosowana w podeszwach antyprzebiciowych dzięki swojej odporności na działanie siły o wartości 1100N oraz w podnoskach obuwia bezpiecznego dzięki odporności na uderzenie i zgniecenie do 100 lub 200 dżuli.

STAŁY
Hałas, którego wahania nie przekraczają 1dB w czasie pomiaru.

STAŁY SYSTEM ASEKURACJI
To prowadnica, do której dołączany jest system chroniący przed upadkiem z wysokości w celu zabezpieczenia ruchów poziomych osoby pracującej na wysokości. Prowadnicą może być lina, taśma, kabel lub szyna.

STĘŻENIE
Ilości produktów chemicznych w powietrzu wdychanym przez pracownika na stanowisku pracy, które mogą mieć wpływ na jego zdrowie. Stąd konieczność wyznaczenia stężeń granicznych, poniżej których szacuje się, że niebezpieczeństwo zatrucia jest słabe bądź nieistniejące (NDS/NDSCh).

STROEBEL (ŚCIEG STĘBNOWY)
Ten rodzaj szwu to okrętka stosowana przez krawców. Jest to pojedyncza nitka wbijana w ścieg łańcuszkowy w celu połączenia podpodeszwy z cholewką.

SYNTETYKI
Włókna pochodzenia chemicznego, do których należą: poliestry, poliamidy, akryle, para-aramidy, polietyleny, elastany, itp.

SYSTEM CHRONIĄCY PRZED UPADKIEM Z WYSOKOŚCI
Sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości lub system zatrzymujący upadek składają się z 3 elementów:
• systemu opasującego ciało, przeznaczonego do zatrzymania upadku (szelki bezpieczeństwa chroniące przed upadkiem z wysokości);
• podsystemu łączącego przeznaczonego do zatrzymania upadku z wysokości (urządzenie samohamowne, urządzenie samozaciskowe lub amortyzator);
• bezpiecznego punktu kotwiczenia.

SZCZELNOŚĆ
Tkanina szczelna wykorzystywana jest w produkcji odzieży całkowicie nieprzepuszczającej wody i powietrza. Szczelność uzyskuje się zazwyczaj przez powlekanie polegające na nałożeniu plastikowej powłoki (PVC, poliuretan) na powierzchni tkaniny. Przykładowo, komplety przeciwdeszczowe z powłoką PU lub PVC, obuwie wysokie z PVC lub powlekane rękawice.

ŚCIĄGACZ
Rozciągliwy, elastyczny pas z dzianiny używany do wykończenia wcięcia dekoltu, rękawów, nogawek oraz dolnych części niektórych ubrań. Służy do ściągania tkaniny w mankietach, kołnierzach, itp.
• ściągacz wykończeniowy (dziany razem z elementem głównym);
• ściągacz przyszywany (dziany oddzielnie, następnie przyszywany).

ŚCIENIANIE
Operacja polegająca na pocienianiu skóry celem uniknięcia nadmiernej grubości podczas łączenia.

ŚCIERANIE
Ścieranie oznacza zużycie przez tarcie. Według normy odporności mechanicznej dla rękawic EN388, dla odzieży EN343 i dla obuwia EN ISO20344, badanie polega na określeniu, kiedy produkt ulegnie przetarciu. Podany poziom parametru świadczy o wytrzymałości i żywotności.

ŚOI
Środki Ochrony Indywidualnej. Zgodnie z dyrektywą europejską, nazwa ta obejmuje wszystkie środki, które są przeznaczone do stosowania lub posiadania przez pracownika. Ich zadaniem jest ochrona pracownika przed jednym lub wieloma zagrożeniami, które mogą narazić go na utratę zdrowia lub niebezpieczeństwo przy pracy. ŚOI to również wszystkie elementy dodatkowe i akcesoria przeznaczone do tego samego celu.

ŚRODKOWA (PODESZWA)
Podeszwa środkowa jest nazywana również warstwą komfortową, podczas gdy podeszwa zewnętrzna to ta, która ma kontakt z podłożem; razem stanowią obie części podeszwy buta.

TAEKI® (WŁÓKNO)
Włókno syntetyczne wykonane z polietylenu o wysokiej wytrzymałości (HSPE - high strenght). Posiada wyjątkowe parametry mechaniczne, zwłaszcza na ścieranie i przecięcie. Włókno TAEKI® drugiej generacji jest dużo delikatniejsze, niż włókno pierwszej generacji, tym samym zapewnia większy komfort.

TASLON
Materiał o szorstkiej strukturze. Bardzo ciasny przeplot włókien nadaje mu dużą wytrzymałość.

TAŚMA (W HEŁMIE)
To element więźby w hełmie budowlanym. Taśma często jest wykonana z polietylenu niskiej gęstości. Jej regulacja następuje za pomocą systemu zaciskowego z zębatką albo za pomocą systemu płynnego (paski z ząbkami).

TAŚMA PIERSIOWA
Taśma stosowana w szelkach bezpieczeństwa, która pozwala na utrzymanie szelek na ramionach, zabezpieczając przed ich ześlizgnięciem się w razie upadku. Taśma piersiowa nie jest obowiązkowym elementem wyposażenia szelek.

TAŚMA PODPOŚLADKOWA
Taśma w uprzęży, która spełnia podwójną rolę: służy jako siedzisko i równomiernie rozkłada siły nacisku w razie upadku, dzięki czemu można uniknąć zbyt gwałtownego nacisku między nogami i wszelkich konsekwencji z tym związanych. Taśma podpośladkowa jest nieobowiązkowym elementem uprzęży.

TAŚMY GŁÓWNE
Taśmy główne są elementami uprzęży chroniącej przed upadkiem z wysokości. Należy je tak dobrać, żeby utrzymały ciało w czasie i po zatrzymaniu upadku. Pozostałe taśmy znajdujące się w uprzęży nazywane są taśmami drugorzędnymi.

THINSULATE™
Znak towarowy zastrzeżony przez 3M. Jest to izolująca włóknina syntetyczna, która łączy ciepło, komfort i delikatność. Nie chłonie wody.

THT (SKÓRA ODPORNA NA GORĄCO)
Obróbka, dzięki której skóra jest bardziej odporna na kontakt z gorącem i która ogranicza kurczenie się przy kontakcie z płomieniem. Skóra pozostaje giętka pomimo kontaktu ze źródłem ciepła.

TKANINA
Wszelkie tekstylia otrzymane poprzez skrzyżowanie nitek osnowy i wątku, wykonane na krosnach lub maszynach tkackich. Tkanina o gładkim splocie jest zazwyczaj nazywana płócienną.

TRÓJNÓG
Przenośnie urządzenie kotwiczące do stosowania w przestrzeniach zamkniętych przy przemieszczeniach pionowych.

T-SHIRT
T-shirt to bawełniana koszulka bez kołnierza, pokrywająca klatkę piersiową, najczęściej z krótkimi rękawami, która kształtem przypomina literę T.

TYMCZASOWY SYSTEM ASEKURACJI
Element, na którym przemieszcza się urządzenie samozaciskowe. Tymczasowym systemem asekuracji może być lina, lina metalowa lub szyna.

TYVEK®
Podstawowym surowcem używanym do wyrobu Tyvek® jest polietylen. Pod działaniem ciśnienia i ciepła (Flash Spinning) uzyskuje się liczne, ciągłe włókna, które są łączone przez stapianie, by otrzymać włókninę lekką, elastyczną i wytrzymałą.

ULTRADŹWIĘKI
Dźwięki o bardzo wysokiej częstotliwości niesłyszalne przez człowieka (>20 000Hz).

ULTRAFIOLET
Promieniowanie ultrafioletowe to promieniowanie elektromagnetyczne, którego fala ma długość pośrednią pomiędzy długością widzialnego światła a długością promieni X. Promienie ultrafioletowe można podzielić na UV bliskie (fala o długości 380-200 nm) i promienie ultrafioletowe skrajne (200-10 nm). Porażenia słoneczne są powodowane przede wszystkim przez UV-B. Promienie UV-A powodują porażenia słoneczne przy zbyt długim przebywaniu na słońcu. Promienie UV-B o dużym nasileniu (315-280 nm) są niebezpieczne dla oczu i mogą spowodować «łuk spawalniczy» lub zapalenie rogówki.

UPRZĄŻ CHRONIĄCA PRZED UPADKIEM Z WYSOKOŚCI
Uprząż to system taśm opasujących ciało, przeznaczony do zatrzymania upadku. Jest elementem systemu chroniącego przed upadkiem z wysokości. Jego konstrukcja zakłada zatrzymanie osoby podczas i po upadku pod kątem 50° w stosunku do pionu.

UPRZĄŻ HEŁMU OCHRONNEGO
Może być wykonana z tkaniny lub z polietylenu. Jej zadaniem jest amortyzacja uderzenia, które nastąpiło na skutek upadku przedmiotu. Składa się z dwóch elementów: taśmy i więźby.

URZĄDZENIE ROZPRASZAJĄCE ENERGIĘ
Element sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości zaprojektowany w celu rozpraszania energii kinetycznej powstałej podczas upadku.

URZĄDZENIE SAMOHAMOWNE
Urządzenie powstrzymujące upadek z automatyczną blokadą oraz automatycznym systemem regulacji napięcia liny.

URZĄDZENIE SAMOZACISKOWE
Urządzenie powstrzymujące upadek wyposażone w automatyczną blokadę z prowadnicą. Urządzenie porusza się wzdłuż liny kotwiczącej towarzysząc operatorowi podczas przemieszczania się i nie wymaga od niego pomocy rąk. W razie upadku urządzenie automatycznie blokuje się na linie kotwiczącej.

USTALAJĄCY POZYCJĘ PRZY PRACY (SYSTEM)
System umożliwiający użytkownikowi utrzymanie się w danej pozycji na stanowisku pracy.

USZCZELNIANIE
Obróbka skóry za pomocą olejów mineralnych, syntetycznych lub żywic fluorowanych, mająca na celu nadanie skórze odporności na przenikanie wody. Dzięki tej obróbce skóra zyskuje lepsze właściwości mechaniczne na ścieranie oraz zwiększa się giętkość rękawicy, co wiąże się z większą wygodą użytkowania i dłuższą żywotnością.

USZTYWNIACZ
Służy do podpierania sklepienia podeszwowego. Często był wykonany z drewna, następnie ze stali, obecnie także z kompozytu, a jego rolą jest podpieranie łuku stopy nazywanego krzywizną.

WALCOWANIE
Czynność polegająca na miażdżeniu skóry na całej jej powierzchni za pomocą wałka w celu nadania jej większej wytrzymałości oraz sprężystości.

WATOWANA (PODSZEWKA)
Podszewka kojarzona z grubością watoliny, która ma zwiększyć parametry cieplne odzieży.

WĄTEK
To poziome włókna w tkaninach, ułożone przeciwnie do włókien pionowych osnowy.

WELDING
Welding, słowo z języka angielskiego oznaczające spawanie. Słowo WELDING lub symbol W umieszczone są na produktach przeznaczonych do spawania: maskach krótkiego użytkowania z filtrem z węglem aktywnym, okularach i maskach spawalniczych z filtrami o różnym stopniu zaciemnienia, dostosowanych do wykonywania prac spawalniczych w celu ochrony oczu i twarzy podczas spawania.

WELUR (SKÓRA)
Welur skórzany wytwarzany jest ze skóry, która jest szlifowana od strony wewnętrznej w celu nadania jej aksamitnego wyglądu (podobnie jak nubuk, lecz jego obróbka jest wykonywana od strony lica).

WENTYLACJA
Otwory znajdujące się w górnej części skorupy służą do lepszego odprowadzania ciepła i potu. Wentylowane hełmy nie przechodzą testu elektrycznego (440 VAC), z wyjątkiem hełmów z wentylacją znajdująca się w dolnej części skorupy, ponieważ test polega na zanurzeniu skorupy do połowy wysokości.

WĘGIEL AKTYWNY
Węgiel aktywny, inaczej nazywany węglem absorpcyjnym lub węglem leczniczym, to węgiel poddany obróbce przez pirolizę w celu zwiększenia jego zdolności absorpcyjnej. Jako podstawowego surowca używa się zazwyczaj orzecha kokosu, ale może to być również drewno, kość lub węgiel innego pochodzenia. Ziarnko węgla aktywnego składa się z sieci porów i kanalików o wymiarach zbliżonych do wymiarów cząsteczek. Węgiel aktywny tworzy zasadę chemiczną, która pozwala na wychwytywanie cząsteczek toksycznych z gazów / oparów.

WĘGLOWE (WŁÓKNO)
Włókno węglowe jest używane w materiałach ze względu na swoje właściwości antyelektrostatyczne.

WIATRÓWKA
Wiatrówka to krótka bluza, która przykrywa tylko klatkę piersiową i jest ściągnięta w talii. Długa wiatrówką jest alternatywą pomiędzy wiatrówką a kurtką.

WIDZIALNE (ŚWIATŁO)
Światło widzialne, nazywane również widmem widzialnym lub widmem optycznym, jest częścią widma elektromagnetycznego widocznego dla oka ludzkiego. Nie istnieje żadna określona granica dla widma widzialnego: oko ludzkie przyzwyczajone do światła posiada na ogół maksymalną wrażliwość na światło o długości fali około 550 nm, co odpowiada kolorowi żółto-zielonemu.

WIELOSTRUKTUROWY
Efekt na tkaninie powstający przez połączenie tkania, np. Ripstop z efektem wątku.

WIĘŹBA
To element uprzęży hełmu. Większość więźb wykonana jest w kształcie gwiazdy z 4 lub 6 ramionami. Więźby z 6 lub większą liczbą punktów mocowania gwarantują najlepszy rozkład siły działającej na hełm oraz są najbardziej komfortowe. Więźby mogą być wykonane z polietylenu lub z tkaniny dla lepszego wchłaniania potu.

WINYL
Syntetyczny polimer termoplastyczny stosowany do produkcji rękawic jednorazowego użytku. Nie przepuszcza wody, alkoholu ani detergentów, jego wadą jest brak elastyczności.

WKŁADKI DO USZU
Wkładki przeciwhałasowe, jednorazowe lub wielokrotnego użytku (EN352-2) umieszczane są w kanale usznym w celu zatkania go. Na ogół są wykonane z poliuretanu lub PVC, mogą również posiadać sznureczek, pałąk i/lub wkładkę z metalu wykrywalnego (zastosowanie w przemyśle rolno-spożywczym).

WŁÓKNINA
Włókniny stosowane są do produkcji różnych wyrobów: odzieży jednorazowej, wkładów kołder, śpiworów, artykułów do wycierania, pieluch niemowlęcych, okładzin podłogowych i ściennych, wzmocnień, wyściółki odzieży, itp. Rozróżniamy trzy procesy produkcji włókniny:
• na sucho - włókna są poddawane obróbce zaraz po zejściu ze zgrzeblarki w celu wykonania włókniny
• na mokro - stosuje się proces podobny, jak przy produkcji papieru
• przez rozpuszczanie - syntetyczne włókna rozciągane są przez ciepłe powietrze, a następnie spętlane.

WŁÓKNO SZKLANE
Włókno szklane jest bardzo cienkim włóknem szkła. Tym samym, materiały kompozytowe wzmocnione niniejszym włóknem (zazwyczaj połączone z polimerami) są również nazywane włóknem szklanym. Monolityczne szkło jest tworzywem bardzo kruchym, ale jeśli zostanie utkane do średnicy poniżej 1/10 mm traci kruchość i staje się tworzywem o wysokiej odporności mechanicznej.

WODNIAK
Wodniak, inaczej zapalenie kaletki maziowej kolana, jest chorobą zawodową, która występuje często u posadzkarzy, spawaczy, osób zajmujących się pokrywaniem podłoża, itp. Objawami choroby jest stopniowy i powolny wzrost rozmiaru torebki maziowej spowodowany powtarzającymi się, drobnymi urazami.

WODOODPORNE (SZWY)
Szwy, na które nałożona jest wodoodporna plastikowa powłoka zapobiegająca przesiąkaniu wody (pochłanianie wody przez nitki i/lub otwory szycia) wewnątrz połączenia. Szwy łączące pokryte termozgrzewalnym paskiem materiału, takiego samego jak wykonana odzież, mają na celu ochronę przed przenikaniem wody i nadanie odzieży wodoodporności.

WODOSZCZELNA (TKANINA)
Wykończenie tkaniny, które sprawia, że krople wody nie przedostają się do wnętrza włókien, ale spływają po tkaninie. Można powiedzieć, że krople wody są odpychane. Tkanina taka nie jest wodoodporna.

WTRYSKIWANIE
System produkcji podeszew lub zamków błyskawicznych: do formy wtryskuje się płynny surowiec, który twardniejąc przybiera jej kształt.

WULKANIZACJA
Wulkanizacja to proces opracowany przez firmę Goodyear, który polega na podgrzaniu kauczuku do wysokiej temperatury, w której będzie możliwe jego przekształcenie. Proces ten stosuje się w produkcji rękawic syntetycznych, które umieszcza się w piecu po zanurzeniu w materiałach.

WWO
Wyznaczony Wskaźnik Ochrony. Wzór, za pomocą którego można zdefiniować poziom ochrony uzyskanej w miejscu pracy w przypadku 95% przeszkolonych pracowników, używających we właściwy sposób, sprawdzone i dobrze dopasowane środki chroniące drogi oddechowe. Maksymalny dopuszczalny stopień ekspozycji odpowiada wartości: WWO x NDS

WYCIĄGARKA
Urządzenie służące do ewakuacji przedmiotów (np. sprzętu) lub ludzi.

WYSOKOŚĆ W ŚWIETLE
Wysokość w świetle to wysokość między stopami użytkownika wyposażonego w system chroniący przed upadkiem z wysokości, a najbliższą przeszkodą.

WZMOCNIENIE
Dodatkowy element (najczęściej ze skóry), przyszyty do rękawicy w miejscach najbardziej narażonych na ścieranie i przecięcie (wzmocnienie części chwytnej, wzmocnienie pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym) lub po bokach albo z przodu butów.

WZMOCNIENIE PIĘTY
Częściowo sztywny element umieszczony pomiędzy cholewką a podszewką w tylnej części buta, zapobiega obsuwaniu się i utrzymuje piętę w miejscu.

ZAMEK BŁYSKAWICZNY (WODOSZCZELNY)
To zamek błyskawiczny, którego ząbki znajdują się na spodniej stronie, i który pokryty jest membraną z PU w celu zapewnienia wodoszczelności. Stosuje się go w produktach wodoodpornych i technicznych.

ZAMEK BŁYSKAWICZNY (Z ODWRÓCONYMI ZĄBKAMI)
To zamek błyskawiczny, którego ząbki znajdują się na spodniej stronie, tak więc widoczne jest tylko łączenie. Używa się go ze względów estetycznych oraz do ochrony zamka przed tarciem.

ZANURZANIE (RĘKAWICY)
Proces produkcyjny rękawicy polegający na zanurzaniu ceramicznej formy ręki w kąpielach o różnym składzie w zależności od używanego materiału. Następnym etapem jest wypał w piecach (wulkanizacja).

ZATYKANIE
Zjawisko nasycenia filtra przeciwpyłowego. Ochronę dróg oddechowych zapewnia bariera mechaniczna (przeplatające się włókna i reakcja elektromagnetyczna). Jeżeli filtr jest nasycony, dochodzi do zatkania i użytkownik odczuwa trudności w oddychaniu.

ZAWÓR
Zapewnia dodatkowy komfort przy noszeniu maski dzięki szybkiemu obniżaniu temperatury w momencie wydechu i wydalania CO2. Znajduje się w maskach krótkiego użytkowania (kod produktu V), półmaskach i maskach pełnotwarzowych.

ZEWNĘTRZNA (PODESZWA)
Podeszwa zewnętrzna, nazywana również podeszwą spodnią, jest tą częścią buta, która dotyka podłoża i która powinna być najbardziej wytrzymała. Wraz z podeszwą środkową tworzy właściwą podeszwę buta.

ZGRZEWANIE (MONTAŻ)
Proces produkcyjny najczęściej stosowany przy wyrobie obuwia: polega na klejeniu podeszwy do podeszwy środkowej.

ZGRZEWANIE NA GORĄCO
Operacja łączenia pod wpływem ciśnienia i ciepła (pasy odblaskowe na odzieży, międzypodszewka w kołnierzu, itd.).

ZGRZEWANY (SZEW)
Sposób zespalania szwów przez klejenie na gorąco celem zagwarantowania szczelności szwów w materiałach powlekanych.

ZMIENNY
Dźwięk, którego wahania wyraźnie przekraczają 5dB w czasie pomiaru.

ZNACZNIK UPADKU
Element mechaniczny, który, na podstawie wzrokowej oceny urządzenia samohamownego, pozwala określić czy miał miejsce upadek z wysokości.

ŹRENICZNY (ODRUCH)
Dostosowanie się oka do natężenia światła: źrenica rozszerza się lub zwęża.